Konnichiwa Tokio (39) - Piłka nożna

W nowożytnej historii igrzysk tylko dwukrotnie w wykazie dyscyplin zabrakło najpopularniejszego sportu na świecie, piłki nożnej. Oczywiście nie chodzi tu o Igrzyska w Tokio, a o pierwsze igrzyska w Atenach z 1896 r. i igrzyska z Los Angeles w 1932 r. Względem tradycyjnego formatu, podczas imprezy czterolecia są jednak pewne modyfikacje.

Garść historii

Nie jest wiadomym do końca gdzie i kiedy powstała idea gry w piłkę nożną. Historycy podejrzewają, że na Wyspy Brytyjskie ta dyscyplina mogła zostać przywieziona przez Celtów, Rzymian lub Normanów. Wiadomo jednak, że narodziny sportu, który znamy dzisiaj związane są stricte z pogrążoną w rewolucji przemysłowej Anglią. Z początku ciężko było rozróżnić futbol od popularnego na Wyspach rugby. Pierwsze zasady tego pierwszego spisane zostały w Cambridge i w Sheffield niezależnie od siebie i to właśnie te z Cambridge stały się podstawą dla pierwszego krajowego zbioru pod sztandarem Football Association.

Po raz pierwszy na igrzyskach piłka nożna zagościła podczas turnieju w Paryżu w 1900 r. i do 1930 r. to te rozgrywki uznawane były za najbardziej prestiżową, najważniejszą imprezę piłkarską na świecie. Cztery lata po debiucie tej dyscypliny na igrzyskach, również w stolicy Francji powołano do życia Międzynarodową Federację Piłki Nożnej (FIFA), która to od 1930 r. organizuje co 4 lata Mistrzostwa Świata, które z uwagi na brak ograniczeń (w igrzyskach przez dziesiątki lat startować mogli tylko amatorzy) przejęły rzeczone miano.

Starty reprezentacji kobiet natomiast umożliwiono dopiero sto lat po zorganizowaniu pierwszych igrzysk, tj. na igrzyskach w Atlancie w 1996 r. Od tamtej pory zawodniczki rywalizują ze sobą regularnie, co 4 lata.

Zasady

Podstawowym celem futbolu jest umieszczenie piłki w bramce bez użycia rąk. Gra rozgrywana jest na boisku o wymiarach 105x68m (standard dla meczów międzypaństwowych ustanowiony przez FIFA). Po dwóch stronach umieszczone są bramki o wymiarach 7,32m szerokości i 2,44m wysokości. Spotkania rozgrywane są piłką o średnicy mieszczącej się w przedziale 68-70cm, o masie mieszczącej się w przedziale 410-450g.

Dwie drużyny startujące w meczu składają się z jedenastu zawodników, a trener uprawniony jest do przeprowadzenia trzech (a w okresie pandemicznym pięciu) zmian w czasie gry. Dodatkową zmianę można przeprowadzić w dogrywce. Zespoły wystawiają jednego bramkarza, uprawnionego do łapania piłki rękami (w obrębie swojego pola karnego) oraz dziesięciu graczy z pola.

Piłka nożna jest sportem kontaktowym, w konsekwencji czego jej elementem są również przewinienia. Jeśli piłkarz dopuści się faulu (nieprzepisowego zachowania względem przeciwnika) sędzia może ukarać go karą indywidualną w postaci żółtej kartki. W przypadku otrzymania przez tego samego zawodnika dwóch żółtych kartek sędzia pokazuje kartkę czerwoną, a ukarany gracz musi opuścić boisko. W razie ciężkiego naruszenia przepisów sędzia może pokazać również bezpośrednio czerwony kartonik, który skutkuje natychmiastowym wykluczeniem z dalszej gry.

Po faulu piłka trafia do poszkodowanej drużyny, która następnie wykonuje rzut wolny, a jeśli do przewinienia doszło w polu karnym – rzut karny. Innymi stałymi fragmentami gry są wyrzuty z autu, jeśli piłka minie linię boczną oraz rzuty rożne jeśli piłka opuści plac gry za linią końcową po zagraniu drużyny broniącej.

W fazie grupowej turnieju mecz rozgrywany jest przez 90 minut w dwóch 45 minutowych połowach, a w przerwie następuje zamiana stron. Kluczowy w tym sporcie jest wynik po ostatnim gwizdku sędziego. W fazie grupowej w razie zwycięstwa drużyna otrzymuje trzy punkty, remisu jeden, a w przypadku porażki zero. Natomiast w fazie pucharowej jeśli po 90 minutach na tablicy będzie widniał remis sędzia zarządzi dogrywkę trwającą 30 minut, również podzieloną na dwie części, po których następuje zmiana stron. Jeśli po 120 minutach gry na tablicy nadal będzie widniał remis sędzia zarządzi konkurs rzutów karnych, w którym najpierw drużyny mają serię pięciu rzutów karnych, a następnie gra się w pojedynczych seriach do pierwszej obrony lub pudła, o ile zawodnik drugiej drużyny trafi do bramki.

W czerwcu 2020 r. FIFA zgodziła się na wykorzystanie systemu VAR (Video Assistant Referee) podczas igrzysk w Tokio.

Względem turniejów pokroju UEFA EURO, mistrzostw świata czy Copa America, podczas igrzysk obowiązuje istotne ograniczenie – co do zasady zawodnicy muszą mieć mniej niż 23 lata. Wyjątkowo, z uwagi na przeniesienie imprezy na rok 2021 podczas nadchodzącej imprezy czterolecia występowały będą reprezentacje U-24. Dodatkowo jednak, każda z reprezentacji ma prawo zabrać trzech zawodników w dowolnym wieku. Istotnym ograniczeniem jest, że igrzyska nie są terminem FIFA, a więc kluby nie mają obowiązku puścić swoich zawodników w tym terminie.

Ograniczenie wiekowe nie dotyczy reprezentacji kobiet. W przypadku tego turnieju mecze rozgrywają reprezentacje seniorskie.

Faworyci wśród mężczyzn

Do Tokio obok uznanych piłkarsko marek jak Hiszpania czy Brazylia awansowały również reprezentacje, które mniej kojarzą się z tą dyscypliną sportu, jak Honduras czy Nowa Zelandia. Wydaje się jednak, że o ostateczny triumf powalczą głównie reprezentanci Hiszpanii, Niemiec oraz Brazylii.

Podczas Igrzysk w Rio ostatecznymi triumfatorami byli gospodarze, Brazylijczycy. Wśród faworytów typowani są również Niemcy którzy pięć lat temu wywalczyli srebrny medal, acz z finału z Hiszpanami na Euro U-21 z 2019 r. wracali na tarczy. O drodze do finału zadecyduje więc drabinka oraz dyspozycja dnia reprezentantów. Tym razem na igrzyska nie udało się awansować brązowym medalistom, Nigeryjczykom.

Faworyci wśród kobiet

Piłka nożna kobiet zdominowana jest i to dość jednoznacznie przez reprezentację USA. W seniorskiej piłce Amerykanki nie mają sobie równych, na 8 mistrzostw świata w aż czterech zdobywały one puchar. Podobnie sytuacja ma się z turniejami na igrzyskach olimpijskich. W XXI w. tylko raz, w 2016 r. w Rio to nie reprezentantki USA wywoziły złoto. Pięć lat temu reprezentacja Stanów Zjednoczonych odpadła na bardzo wczesnym etapie, bowiem już w ćwierćfinale z gospodyniami turnieju po konkursie rzutów karnych.

Tym razem zabraknie złotych medalistek z ubiegłego turnieju, Niemek. Będą natomiast srebrne Szwedki oraz brązowe Kanadyjki. Wydaje się jednak, że ponownie największymi faworytkami są reprezentantki Stanów Zjednoczonych.

Polacy

Niestety, mimo tego, że w przypadku męskiego turnieju byliśmy naprawdę blisko nie udało się nam awansować na igrzyska. Reprezentacja U-21 pod wodzą Czesława Michniewicza po dwóch zwycięstwach w fazie grupowej zaliczyła kompromitującą porażkę 0:5, przez co z trzeciego miejsca wyprzedzili nas przyszli mistrzowie Europy, Hiszpanie.

Polki natomiast nie zakwalifikowały się nawet na Mistrzostwa Świata we Francji w 2019 r., na podstawie których w strefie konfederacji UEFA dokonywano kwalifikacji olimpijskich.

Typy redakcji poinformowani.pl

Mężczyźni: Hiszpania

Kobiety: Stany Zjednoczone

ARCHIWUM CYKLU