Krakowski Alarm Smogowy: 1300% normy rakotwórczego benzo(a)pirenu w powietrzu
- Dodał: Patrycja Kwaśniewicz
- Data publikacji: 05.03.2021, 17:40
W małopolskim mieście Skała zarejestrowano 13-krotne przekroczenie rocznej normy benzo(a)pirenu w powietrzu. Jest to węglowodór aromatyczny o działaniu rakotwórczym.
Krakowski Alarm Smogowy zbadał powietrze w małopolskiej Skale i wyniki są szokujące. Pomiary prowadzone były przy wykorzystaniu pobornika grawimetrycznego PNS-15 oraz automatycznego analizatora cząstek stałych BAM-1020. Współpracowała przy nich gmina Skała. Badania były prowadzone od 23 stycznia 2019 roku.
Wyniki dowodzą bardzo duże przekroczenia dopuszczalnych norm. W liczącej ok. 3800 mieszkańców miejscowości w ciągu roku zarejestrowano 78 dni, w któych przekroczono normy dopuszczalnego poziomu PM10 w powietrzu, podczas gdy prawo pozwala na 35 takich dni. 11 razy przekroczono poziom informowania, a raz poziom alarmu smogowego. Dla porównania, w 2020 roku w Krakowie było 44 dni, w których normy zostały przekroczone.
Najbardziej niepokojące są fakty dotyczące rakotwórczego benzo(a)pirenu. Pochodzi on głównie ze spalania węgla i drewna w domowych piecach. Roczną normę przekroczono w tym mieście 13-krotnie, podczas gdy np. w Krakowie doszło do blisko 4-krotnego przekroczenia. Za taki poziom rocznej średniej odpowiadają przede wszystkim miesiące zimowe. Powietrze w lecie jest w Skale dobre, za to w samym grudniu poziom rocznej normy benzo(a)pirenu przekroczono 35-krotnie.
Nowy Program ochrony powietrza co prawda nakłada konkretne obowiązki na gminy, zbliża się też termin wejścia w życie uchwały antysmogowej, jednak cały czas tempo wymiany starych kotłów jest zbyt powolne. W Małopolsce cały czas funkcjonuje około 300 tysięcy kotłów na paliwa stałe, które nie spełniają wymagań uchwały antysmogowej, a rocznie likwidowanych jest jedynie około 15 tysięcy palenisk.
- Ludzie w Skale oddychają dramatycznie złym powietrzem. I nie zmieni się to, dopóki głównym źródłem ogrzewania będą tam kopciuchy. W mającej 3800 mieszkańców Skale wciąż kopci około 1700-1800 przestarzałych kotłów na węgiel i drewno. Nadzieję na zmianę daje uchwała antysmogowa dla Małopolski, która niedługo wejdzie w życie i wymusi wymianę tych urządzeń. O ile oczywiście lokalne władze podejdą do sprawy poważnie i zadbają o jej przestrzeganie - komentowała Anna Dworakowska z Krakowskiego Alarmu Smogowego.
Dane z pomiarów opracował inż. Mikita Maslouski, a przeprowadzono je w ramach projektu „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”.