
Francuski duet zdobywa Nagrodę Pritzkera
- Dodał: Marta Wolf
- Data publikacji: 17.03.2021, 13:09
We wtorek (16.03) powiększyła się lista laureatów Nagrody Pritzkera, uważanej za najważniejsze wyróżnienie architektoniczne świata. Kiedyś zarezerwowana dla ekstrawaganckich twórców, teraz nagroda trafiła do Lacaton & Vassal, których mottem jest: Nigdy nie burz, nigdy nie usuwaj - zawsze dodawaj, przekształcaj i wykorzystuj ponownie.
Anne Lacaton i Jean-Philippe Vassal poznali się w latach 70. podczas studiów na École Nationale Supérieure d'Architecture et de Paysage de Bordeaux. W tamtym czasie mężczyzna wyjechał do Nigru, aby pracować tam jako urbanista. Podróż była dla niego bardzo inspirująca i miała ogromny wpływ w postrzeganiu architektury. To właśnie tam zobaczył, jak ubogie społeczności nieustannie adaptują, przerabiają i modernizują istniejące już budynki. Swoją pasją do zaradności tamtejszej ludności zaraził Anne i uświadomił jej, że nie trzeba ciągle budować nowych obiektów, by rozwijać architekturę i poprawiać jakość życia jej użytkowników. Anne Lacaton i Jean-Philippe Vassal w 1987 roku założyli w Paryżu własną pracownię, Lacaton & Vassal.
W latach 90. laureaci Nagrody Pritzkera opracowywali projekty domów jednorodzinnych, wykorzystujących naturalne warunki, m.in. wiatr i słońce, szanujące otoczenie, budowane z materiałów z recyklingu. Później zajęli się także tworzeniem tanich i dostępnym osiedli mieszkań komunalnych. W 2009 roku zaprojektowali siedzibę uczelni architektonicznej École Nationale Supérieure d’Architecture de Nantes - otwarty, jasny i elastyczny w użytkowaniu obiekt. Kiedy duet otrzymał zlecenie przeprojektowania placu publicznego w Bordeaux, francuscy architekci powiedzieli klientowi, aby zostawił plac w spokoju, bo jest dobry w takiej postaci. Uważali, że publiczne pieniądze lepiej wydać gdzie indziej.
Vassal i jego partnerka, Anne Lacaton, zbudowali 30-letnią karierę, wiedząc, jak interweniować za pomocą najbardziej ekonomicznych środków, za które teraz zostali uhonorowani. W erze burzenia mieszkań publicznych i zastępowania ich nowymi, błyszczącymi, pochłaniającymi dwutlenek węgla inwestycjami, Lacaton & Vassal niestrudzenie pracowali nad rozbudową i modernizacją istniejących obiektów z chirurgiczną precyzją, zmieniając życie tysięcy ludzi. Od mieszkań socjalnych po centra sztuki współczesnej, zawsze rozpoczynają od wnikliwej oceny tego, co już jest i jak można to poprawić przy minimalnym zużyciu zasobów. Wolą arkusze kalkulacyjne od zgrabnych obrazów generowanych komputerowo, napinając skromne budżety i używając prostych, gotowych do użycia materiałów z elegancką oszczędnością, aby robić więcej i lepiej za mniej. Jak twierdzą, ekonomia nie jest brakiem ambicji, ale narzędziem wolności.
To odpowiedni moment, aby nagroda niegdyś zarezerwowana dla ekstrawaganckich artystów została przyznana praktyce, która wolałaby, abyśmy w ogóle nie zauważyli jej obecności. Jury Pritzkera stwierdziło, że Lacaton & Vassal zaproponowali skorygowaną definicję samego zawodu architekta.