Korzyści zdrowotne wynikające z ogrodnictwa

Na podstawie wielu badań naukowcy stwierdzili, że ogrodnictwo wiąże się z różnymi korzyściami dla zdrowia psychicznego i fizycznego dzieci oraz osób dorosłych. Wśród zalet wymienia się (m.in.): zmniejszenie poczucia izolacji społecznej, wzmacnianie wspólnotowości, poprawę poziomu glukozy we krwi czy też oddziaływanie na lepszą jakość snu.

Zalety stosowania hortiterapii - znanej również pod innymi terminami, takimi jak: ogrodolecznictwo, terapia zielenią czy hortikuloterapia - znane są nie od dziś. Leczniczy wpływ przyrody na człowieka został zaobserwowany już w starożytności. Natomiast oficjalnie ogrodolecznictwo zostało uznane za metodę terapeutyczną w XX wieku.

Pandemia COVID-19 przypomniała nam jeszcze bardziej o zaletach pielęgnowania ogrodu, ponieważ z mało znanej formy leczenia hortiterapia stała się interdyscyplinarną metodą wspierającą zdrowie psychiczne wielu ludzi na całym świecie. Według metaanalizy przeprowadzonej w 2020 roku ogrodnictwo przynosi poprawę w różnych wymiarach zdrowia i samopoczucia.

Konkretne korzyści dla organizmu obejmują:

• zwiększony poziom aktywności fizycznej,
• zmniejszony wskaźnik masy ciała,
• ogólną poprawę kondycji,
• zmniejszoną częstotliwość kontuzji,
• poprawę prawidłowego poziomu glukozy we krwi.

Z kolei w kontekście zdrowia psychicznego ogrodnictwo:

• zmniejsza natężenie stanów lękowych i depresyjnych,
• polepsza ogólny poziom samopoczucia,
• pozytywnie wpływa na jakość snu,
• zmniejsza izolację społeczną i oddziałuje na poczucie wspólnotowości,
• wspiera relacje interpersonalne,
• poprawia funkcje poznawcze.

Co ważne, inne badania wykazały, że korzyści płynące z ogrodnictwa dotyczą zarówno osób młodych, dzieci, jak i dorosłych. Ponadto wskazuje się na pozytywną korelację między pielęgnowaniem ogrodu a zmniejszeniem problemów zdrowotnych związanych z demencją w wieku starczym.

Naukowcy zalecają, by do codziennych czynności w miarę możliwości dołączać zajęcia na świeżym powietrzu związane z uprawą roślin czy sadzeniem warzyw i owoców. Zaleca się częste odwiedzanie lokalnych bądź miejskich ogrodów społecznościowych, jak również tworzenie bądź regularne uczęszczanie do klubów ogrodniczych.

Źródła: LS Chalmin-Pui, A. Griffiths, J. Roe, T. Heaton, R. Cameron, Why garden? Attitudes and the perceived health benefits of home gardening, „Cities” 2021, nr 112/ Psychology Today/ M. Howarth, A. Brettle, M. Hardman, M. Maden, What is the evidence for the impact of gardens and gardening on health and well-being: a scoping review and evidence based logic model to guide healthcare strategy decision making on the use of gardening approaches ad a social prescription, „BMJ Open” 2020, nr 10 (7)/ TA Smith-Carrier, L. Beres, K. Johnson, C. Blake, J. Howard, Digging into the experiences of therapeutic gardening for people with dementia: an interpretative phenomenological analysis, „Dementia” 2021, nr 20 (1)/ 3. Ogólnopolska Konferencja Naukowo-Warsztatowa: Hortiterapia jako element wspomagający leczenie tradycyjne, 2018.