Udział kobiet we władzach spółek zaskakująco niski mimo zmiany w rządzie

Kobiety nadal stanowią niewielki odsetek w zarządach i radach nadzorczych największych polskich spółek giełdowych. Jak wynika z badania 30% Club Poland, na koniec 2024 roku ich udział wyniósł zaledwie 18,4%, co oznacza nieznaczny wzrost o 0,4 punktu procentowego względem poprzedniego roku. Eksperci alarmują, że zmiany postępują zbyt wolno, a w niektórych sektorach sytuacja wręcz się pogorszyła.

Brak przełomu w zwiększaniu udziału kobiet

Choć udział kobiet we władzach spółek stopniowo rośnie, tempo tych zmian jest dalekie od oczekiwań. Co piąta firma z indeksu WIG140 nadal ma zarząd i radę nadzorczą składające się wyłącznie z mężczyzn. W 2022 roku takich firm było 23, w 2023 – 28, a w 2024 roku ich liczba wzrosła do 29. To pokazuje, że niektóre przedsiębiorstwa wciąż nie podejmują działań na rzecz większej różnorodności.

 

Z badania wynika, że na koniec 2024 roku kobiety zajmowały 14% stanowisk w zarządach spółek, co oznacza, że na sześciu mężczyzn przypadała jedna kobieta. Sytuacja była nieco lepsza w radach nadzorczych, gdzie panie stanowiły 21% składu osobowego.

Które branże stawiają na różnorodność?

Liderem w zakresie różnorodności płci pozostaje sektor finansowy, w którym kobiety zajmują 25% miejsc we władzach spółek. Co ciekawe, w 2024 roku odsetek ten spadł o 2 punkty procentowe, co zmniejszyło dystans do innych sektorów. Na drugim miejscu znalazły się spółki z branży nieruchomości i handlu detalicznego, gdzie kobiety stanowią około 21% członków zarządów i rad nadzorczych.

 

Zdecydowanie najgorzej pod względem reprezentacji kobiet wypadają firmy z sektora rolno-spożywczego oraz przemysłowego. W tych branżach udział pań wynosi odpowiednio 10,3% i 13,7%, co pokazuje, jak daleko do osiągnięcia realnej równowagi płciowej.

Większe spółki bardziej otwarte na kobiety

Analizując dane pod kątem wielkości spółek, widać, że najlepiej sytuacja wygląda w firmach z indeksu WIG20. W największych podmiotach giełdowych kobiety stanowią 22% zarządów i rad nadzorczych, choć odsetek ten w ciągu roku spadł o 0,8 punktu procentowego. Średnie spółki z mWIG40 odnotowały natomiast znaczący wzrost – aż o 3 punkty procentowe, co sprawiło, że niemal zrównały się z WIG20. Najmniej kobiet jest wśród władz najmniejszych spółek z sWIG80, gdzie ich udział wynosi 15%.

Kobiety wciąż rzadko obejmują najwyższe stanowiska

Mimo powolnych zmian na korzyść różnorodności, niewiele kobiet zajmuje najwyższe stanowiska we władzach spółek. Na koniec 2024 roku tylko 6 kobiet pełniło funkcję prezeski zarządu w największych firmach, co stanowi zaledwie 4% wszystkich prezesów. Równie niewielki odsetek kobiet obejmuje funkcję przewodniczącej rady nadzorczej – 16 osób, czyli 11,4%.

 

Eksperci podkreślają, że osiągnięcie poziomu 30% udziału kobiet w zarządach i radach nadzorczych jest kluczowe, by ich głos był rzeczywiście słyszalny. Obecny wynik 18,4% pokazuje, że do tego celu jeszcze daleka droga.

Co dalej? Potrzebne działania na wielu poziomach

Brak szybkiego postępu w zwiększaniu udziału kobiet we władzach spółek pokazuje, że zmiany nie następują samoistnie. Konieczne są konkretne działania na różnych poziomach – od edukacji i mentoringu po reformy w zakresie polityki rekrutacyjnej i planów sukcesji.

Eksperci wskazują również na istotną rolę regulacji prawnych, takich jak unijna dyrektywa Women on Boards, która ma na celu zwiększenie liczby kobiet na najwyższych stanowiskach. W wielu krajach wprowadzenie podobnych regulacji przyniosło wymierne efekty, dlatego także w Polsce warto rozważyć podobne rozwiązania.

 

Choć kobiety coraz częściej zajmują stanowiska w zarządach i radach nadzorczych spółek giełdowych, tempo tych zmian jest niezadowalające. W niektórych branżach udział pań nawet się zmniejsza, co pokazuje, że problem braku różnorodności nadal istnieje. By sytuacja uległa poprawie, potrzebne są zarówno inicjatywy wewnątrz firm, jak i działania systemowe na poziomie krajowym i europejskim.