Lenistwo przyczyną wyginięcia Homo erectus

Określenie przyczyn wyginięcia gatunków, które kiedyś zamieszkiwały naszą planetę, jest nierzadko bardzo trudnym zadaniem. Jednak zespołowi naukowców z Australian National University udało się odkryć, co stoi za wyginięciem jednego z gatunków człowieka.

 

Homo erectus, czyli człowiek wyprostowany, to gatunek człowieka, który żył w Afryce, Azji Zachodniej oraz Eurazji w epoce plejstocenu. Umiał rozpalać ognisko oraz używać i konstruować prymitywne narzędzia. Był także prawdopodobnie pierwszym gatunkiem człowieka, który żył w społecznościach zbieracko-łowieckich. Według antropologów pod względem społecznym bardziej przypominał ludzi współczesnych niż swoich przodków. Homo erectus wyginął jednak około 500 000 lat temu, a przyczyny jego zniknięcia nie zostały do końca poznane.

 

Zespół naukowców z Australian National University uważa, że po części było to spowodowane wyjątkowym lenistwem tych ludzi. Wykopaliska na Półwyspie Arabskim odkryły populację Homo erectus z wczesnej Epoki Kamienia. Analiza narzędzi wykazała, że ludzie ci wytwarzali narzędzia i zbierali materiały w najmniej pracochłonny sposób.

 

- Do zrobienia kamiennych narzędzi używali jakichkolwiek kamieni leżących wokół obozu, które były bardzo niskiej jakości. W miejscu, które badaliśmy, była wielka odkrywka ze skałami wysokiej jakości w niedalekiej odległości od obozu za niewielkim pagórkiem. Ale zamiast wejść na wzniesienie, używali jakichkolwiek skał leżących u jego podnóża. Kiedy badaliśmy odkrywkę, nie znaleźliśmy tam żadnych śladów aktywności, artefaktów, żadnego wydobycia kamieni. Oni wiedzieli, że ta odkrywka tam była, ale ponieważ mieli odpowiedni materiał w obozie, wydaje się, że myśleli: „po co się tym przejmować” – mówi dr Ceri Shipton z Wydziału Kultury, Historii i Języka Australian National University.

 

Zachowanie Homo erectus jest dokładnym przeciwieństwem tego, jak postępowali neandertalczycy czy ludzie współcześni. Wspinali się oni na góry jedynie po to, by zdobyć skały jak najlepszej jakości, a następnie transportowali je na długie dystanse.

 

Dr Shipton uważa, że to właśnie lenistwo przedstawicieli Homo erectus w połączeniu ze zmieniającym się klimatem przyczyniło się do ich upadku.

 

- Oni nie byli jedynie leniwi, ale też wyjątkowo konserwatywni. Próbki osadów wskazują na to, że środowisko, w którym żyli, zmieniało się. Lecz oni wytwarzali dokładnie takie same narzędzia, jak przedtem. Nie było absolutnie żadnego postępu, a ich narzędzia nigdy nie są daleko od obecnie wyschniętych den rzek. Myślę, że ostatecznie klimat zrobił się dla nich zbyt suchy – dodaje Shipton – Nie odnoszę wrażenia, żeby byli eksploratorami patrzącymi poza horyzont. Nie mieli takiego zmysłu ciekawości, jaki my mamy – konkluduje.