Norwegia i Islandia rozważają dołączenie do UE. Co to oznacza dla Polski i Europy?

W ostatnich miesiącach w Norwegii i na Islandii ożywiła się debata na temat potencjalnego członkostwa w Unii Europejskiej. Choć oba kraje od lat pozostają poza wspólnotą, zmieniająca się sytuacja geopolityczna, rosnące wyzwania bezpieczeństwa oraz zacieśniająca się współpraca z UE sprawiają, że kwestia akcesji znów staje się aktualna. Ewentualne dołączenie Islandii i Norwegii do Unii Europejskiej miałoby istotne znaczenie zarówno dla samej Wspólnoty, jak i dla Polski.

Skandynawia bliżej Brukseli

Islandia planuje referendum w 2027 roku, które miałoby zadecydować o rozpoczęciu rozmów akcesyjnych z Unią Europejską. Według ostatnich badań opinii publicznej przeprowadzonych przez Gallupa, 44 proc. Islandczyków popiera ten kierunek, podczas gdy 36 proc. jest przeciwnych. Szczególne poparcie widoczne jest wśród mieszkańców Reykjaviku oraz osób z wyższym wykształceniem.

 

Sytuacja w Norwegii jest bardziej złożona. Kraj ten dwukrotnie, w latach 1972 i 1994, odrzucił możliwość przystąpienia do Unii. Jednak obecnie, w obliczu zmian w polityce międzynarodowej i aktywnego uczestnictwa w działaniach NATO, coraz częściej mówi się o potrzebie trzeciego referendum. Sondaże pokazują wzrost liczby zwolenników integracji – dziś popiera ją około 33 proc. Norwegów. To najwyższy wynik od dwóch dekad.

Geopolityczne znaczenie dla Polski

Dołączenie Norwegii i Islandii do Unii Europejskiej miałoby również strategiczne znaczenie dla Polski. Oba kraje, choć niewielkie pod względem liczby ludności, odgrywają ważną rolę w bezpieczeństwie regionalnym. Norwegia już teraz aktywnie wspiera NATO-wskie operacje ochrony wschodniej flanki – jej myśliwce F-35 patrolują polskie niebo, a na lotnisku w Rzeszowie-Jasionce rozlokowano system NASAMS.

 

Dla Polski obecność Norwegii i Islandii w strukturach UE oznaczałaby wzmocnienie sojuszy północnych, zarówno w wymiarze obronnym, jak i gospodarczym. Premier Donald Tusk już teraz intensyfikuje kontakty z państwami nordyckimi, co świadczy o strategicznym podejściu do polityki bezpieczeństwa regionu.

Energetyka i gospodarka jako filary współpracy

Norwegia od lat stanowi kluczowego partnera Unii w zakresie energetyki. Jej zasoby gazu ziemnego oraz doświadczenie w transformacji energetycznej są bezcenne w kontekście europejskiej polityki klimatycznej i uniezależniania się od surowców z Rosji. Ewentualna akcesja oznaczałaby formalne włączenie jednego z najważniejszych dostawców energii do wspólnego rynku.

 

Islandia z kolei mogłaby wnieść do UE swoje unikalne doświadczenie w wykorzystaniu energii geotermalnej i odnawialnych źródeł energii. Kraj ten od lat stanowi przykład zrównoważonego rozwoju, co byłoby istotnym wsparciem dla unijnej strategii Zielonego Ładu.

Wspólne projekty i fundusze

Relacje Polski z Norwegią już dziś opierają się na licznych formach współpracy. Przykładem są Fundusze Norweskie, w ramach których Polska otrzymała ponad 1,9 mld zł na projekty społeczne, środowiskowe i kulturalne. Obie strony rozwijają także partnerstwo w przemyśle zbrojeniowym, czego dowodem są rozmowy prowadzone w Warszawie wiosną tego roku.

 

Członkostwo Norwegii w Unii oznaczałoby jeszcze większą synchronizację polityki obronnej, energetycznej i gospodarczej. Polska zyskałaby ważnych partnerów w regionie Morza Bałtyckiego i Północnego, co wzmocniłoby stabilność i spójność całej północnej części Europy.

Przyszłość integracji europejskiej

Dyskusje o akcesji Norwegii i Islandii wpisują się w szerszy kontekst redefiniowania roli Unii Europejskiej na świecie. Zwiększenie liczby państw członkowskich, zwłaszcza tych silnych gospodarczo i stabilnych politycznie, to sygnał o atrakcyjności wspólnoty oraz jej zdolności adaptacyjnej w trudnych czasach.

Wnioski

Potencjalna akcesja Norwegii i Islandii do Unii Europejskiej byłaby znaczącym wydarzeniem nie tylko dla samej wspólnoty, ale również dla Polski. Dla Warszawy oznaczałoby to wzmocnienie współpracy na północy, rozwój partnerstw gospodarczych i militarnych oraz większe bezpieczeństwo w regionie. To także dowód na to, że integracja europejska wciąż jest atrakcyjną wizją dla wielu państw, które stawiają na stabilność, rozwój i współdziałanie.