Orlen wstrzymuje projekt Olefiny III

Zarząd PKN Orlen podjął decyzję o wstrzymaniu realizacji projektu Olefiny III, jednej z największych inwestycji w historii spółki. Decyzja ta wynika z analizy kosztów, która ujawniła, że rzeczywiste nakłady inwestycyjne mogłyby osiągnąć nawet 51 mld zł, co czyniło projekt nieopłacalnym. W zamian Orlen zapowiada wdrożenie nowego projektu o nazwie Nowa Chemia, który ma być bardziej dostosowany do obecnych realiów rynkowych i technologicznych.

 

Koszty i błędy

Olefiny III pierwotnie oszacowano na 8,3 mld zł. Jednak w 2023 roku, za czasów zarządu Daniela Obajtka, koszty wzrosły ponad trzykrotnie, osiągając 25 mld zł, mimo że ograniczono zakres inwestycji. Jak wykazały audyty, rzeczywisty koszt realizacji projektu, z uwzględnieniem niezbędnej infrastruktury, mógłby wynieść nawet 51 mld zł. Zarząd Orlenu uznał te nakłady za nieproporcjonalne do potencjalnych zysków i podjął decyzję o zatrzymaniu inwestycji.

 

Obecny prezes Orlenu, Ireneusz Fąfara, określił projekt jako "monumentalny, niepotrzebny i irracjonalny". Według niego brak rzetelnej analizy kosztów oraz błędy w zarządzaniu doprowadziły do sytuacji, w której kontynuowanie inwestycji groziło stratą około 15 mld zł.

 

Nowa Chemia – alternatywne rozwiązanie

W miejsce wstrzymanego projektu Olefiny III Orlen zapowiada wdrożenie Nowej Chemii. Nowy projekt ma być bardziej zoptymalizowany i zakłada budowę instalacji do produkcji monomerów oraz zwiększenie możliwości sprzedażowych w obszarach takich jak tlenek etylenu, glikole, styren czy frakcje butadeinowe.

 

Koszt realizacji Nowej Chemii szacowany jest na około 34 mld zł, co jest znaczącym obniżeniem względem prognozowanych wydatków na Olefiny III. Według zarządu, projekt ma wygenerować EBITDA na poziomie 550–800 mln zł rocznie, co jednak wciąż stanowi mniej niż planowane wcześniej zyski z Olefiny III.

 

Reakcja rynku i konsekwencje dla spółki

Decyzja o wstrzymaniu Olefiny III wpłynęła negatywnie na notowania Orlenu. W dniu ogłoszenia informacji cena akcji spółki spadła o 2,5%, a kapitalizacja firmy zmniejszyła się poniżej 60 mld zł, co spowodowało utratę pozycji lidera na warszawskiej giełdzie na rzecz PKO BP.

 

Jednak zarząd Orlenu broni swojej decyzji, argumentując, że projekt Nowa Chemia pozwoli na częściowe wykorzystanie już istniejącej infrastruktury, co zmniejszy straty wynikające z wcześniejszych nakładów. Dodatkowo firma zamierza wystąpić z roszczeniami odszkodowawczymi wobec byłych członków zarządu oraz zawiadomić prokuraturę o wykrytych nieprawidłowościach.

 

Gigantomania czy konieczność?

Decyzja o rozpoczęciu projektu Olefiny III była komentowana jako przykład tzw. gigantomanii poprzedniego zarządu. Projekt zakładał budowę kompleksu petrochemicznego na powierzchni 100 hektarów, co miało uczynić go największą inwestycją tego typu w Europie od dwóch dekad. Jednak brak realistycznych założeń finansowych i technologicznych sprawił, że przedsięwzięcie okazało się nierealizowalne.

Zatrzymanie Olefiny III to jeden z największych zwrotów w strategii inwestycyjnej Orlenu. Choć decyzja była trudna, może okazać się konieczna dla stabilności finansowej spółki. Nowa Chemia, choć mniej ambitna, ma szansę na realne wdrożenie i sukces w długoterminowej perspektywie. W nadchodzących latach kluczowe będzie, czy Orlen zdoła skutecznie zrealizować założenia nowego projektu, unikając błędów przeszłości.