Rozszerzenie kompetencji pielęgniarek może poprawić dostępność opieki medycznej

Braki kadrowe w sektorze ochrony zdrowia są coraz bardziej odczuwalne. Według danych OECD w całej Unii Europejskiej brakuje ponad miliona lekarzy, pielęgniarek i położnych. W związku z tym eksperci apelują o zwiększenie kompetencji zawodowych pielęgniarek, co mogłoby poprawić dostępność świadczeń medycznych. Polska prezydencja w Radzie UE wyszła z inicjatywą European Nursing Action, której celem jest profesjonalizacja zawodu pielęgniarki oraz zachęcenie młodych osób do wybierania tej ścieżki kariery.

Starzejące się społeczeństwo a niedobór pielęgniarek

W krajach Unii Europejskiej społeczeństwo szybko się starzeje, a to oznacza większe zapotrzebowanie na usługi medyczne. Tymczasem liczba nowych absolwentów kierunków pielęgniarskich rośnie zbyt wolno, by zaspokoić potrzeby systemu ochrony zdrowia. Jak podaje OECD, w 2022 roku jedynie 2,1% młodych ludzi planowało karierę w pielęgniarstwie.

Eksperci wskazują, że kluczowym krokiem w rozwiązaniu tego problemu jest rozszerzenie kompetencji pielęgniarek. Pozwoliłoby to nie tylko odciążyć lekarzy, ale także zapewnić pacjentom szybszy dostęp do opieki zdrowotnej.

Większa samodzielność pielęgniarek – krok w stronę efektywniejszej opieki

Minister zdrowia Izabela Leszczyna zapowiedziała, że w Polsce nadszedł czas na wprowadzenie zaawansowanej praktyki pielęgniarskiej. Oznacza to, że pielęgniarki mogłyby przejmować część obowiązków lekarzy, np. w zakresie prowadzenia terapii przeciwbólowej, leczenia ran czy zakładania dostępów naczyniowych.

Eksperci podkreślają, że takie rozwiązanie już funkcjonuje w wielu krajach, m.in. w USA, Hiszpanii, Danii czy Francji. Tam pielęgniarki są odpowiednio przeszkolone do wykonywania procedur medycznych, które w Polsce nadal są zarezerwowane wyłącznie dla lekarzy. Badania wskazują, że skuteczność zakładania cewników przez pielęgniarki w tych krajach wynosi nawet 99%.

Korzyści dla pacjentów i systemu ochrony zdrowia

Wdrożenie zaawansowanej praktyki pielęgniarskiej mogłoby przynieść wiele korzyści. Po pierwsze, pacjenci mieliby łatwiejszy dostęp do świadczeń, co mogłoby skrócić kolejki w szpitalach i przychodniach. Po drugie, pozwoliłoby to na bardziej efektywne wykorzystanie zasobów kadrowych i finansowych w ochronie zdrowia.

Zdaniem ekspertów, krzyżowanie kompetencji w zawodach medycznych jest konieczne, by system ochrony zdrowia mógł sprostać rosnącym wyzwaniom. Szczególnie istotne jest to w kontekście starzejącego się społeczeństwa oraz wzrostu liczby pacjentów z chorobami przewlekłymi.

Wyzwania związane z poszerzaniem kompetencji

Choć pielęgniarki są chętne do poszerzania swoich kompetencji i uczestniczenia w szkoleniach, wciąż pojawiają się bariery, które utrudniają wdrożenie tych zmian. Czasem problemem jest brak gotowości pracodawców do powierzania pielęgniarkom nowych obowiązków, innym razem – brak odpowiednich regulacji prawnych.

Eksperci podkreślają, że kluczowe jest odpowiednie przygotowanie kadry pielęgniarskiej do nowych zadań. Ważnym elementem tego procesu jest edukacja, zarówno teoretyczna, jak i praktyczna, obejmująca np. naukę korzystania z nowoczesnych technologii medycznych.

Poszerzenie kompetencji pielęgniarek może być skutecznym sposobem na poprawę dostępności usług medycznych i rozwiązanie problemu braków kadrowych w ochronie zdrowia. To rozwiązanie już sprawdziło się w wielu krajach i może przynieść korzyści także w Polsce. Kluczowe jest jednak zapewnienie pielęgniarkom odpowiedniego wsparcia, szkoleń i regulacji prawnych, które umożliwią im pełne wykorzystanie nowych kompetencji.