Unia skupiona na bezpieczeństwie Europy

Polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej stawia na kwestie bezpieczeństwa i obronności jako fundament wspólnej polityki unijnej. Jak zauważa Magdalena Sobkowiak-Czarnecka z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, to właśnie Polska skierowała uwagę europejskich stolic na konieczność wzmocnienia zdolności obronnych wspólnoty. W czasach niepewności geopolitycznej, z wojną za wschodnią granicą, unijna polityka musi iść w stronę realnych działań wzmacniających odporność Europy.

Tarcza Wschód i gotowość do 2030 roku

Kluczowym elementem nowej strategii obronnej jest inicjatywa Tarcza Wschód, obejmująca systemy umocnień na wschodniej i północnej granicy Polski. Projekt ten został wpisany do tzw. białej księgi obronności Unii Europejskiej jako jedyny konkretny plan inwestycji w ochronę granic zewnętrznych Wspólnoty. Inicjatywa jest częścią większego planu Gotowość 2030, ogłoszonego przez Komisję Europejską w marcu 2025 roku. Celem tego programu jest mobilizacja ponad 800 miliardów euro na zwiększenie zdolności obronnych całej Europy, w tym utworzenie specjalnego instrumentu pożyczkowego w wysokości 150 miliardów euro.

Propozycje zawarte w białej księdze zakładają m.in. możliwość wyłączenia wydatków wojskowych z limitów deficytu budżetowego, co pozwoli państwom członkowskim swobodniej inwestować w zbrojenia i infrastrukturę strategiczną. Europejska scena polityczna z coraz większą determinacją opowiada się za tym, by bezpieczeństwo było traktowane jako absolutny priorytet.

Polski głos nabiera znaczenia

Jeszcze kilka lat temu ostrzeżenia Polski dotyczące zagrożeń ze strony Rosji spotykały się z dystansem. Dziś sytuacja się zmieniła – to właśnie głos Warszawy staje się jednym z kluczowych w europejskiej debacie o bezpieczeństwie. Polska aktywnie uczestniczy w tworzeniu agendy politycznej, organizując spotkania na najwyższym szczeblu zarówno w Brukseli, jak i w Warszawie. Jak wskazuje Sobkowiak-Czarnecka, to właśnie nasz kraj proponuje dziś tematy, które trafiają na unijny stół negocjacyjny.

Zjednoczona Europa wobec zagrożeń

Parlament Europejski również opowiedział się za wzmocnieniem wspólnej polityki obronnej. W marcu zdecydowaną większością głosów przyjęto rezolucję w tej sprawie, podkreślając znaczenie ochrony granic lądowych, morskich i powietrznych Unii Europejskiej. Inicjatywy takie jak Bałtycka Linia Obrony czy wspomniana już Tarcza Wschód zyskują coraz większe poparcie polityczne i finansowe.

Ważnym osiągnięciem polskiej prezydencji było również przedłużenie sankcji wobec Rosji i przyjęcie kolejnego, szesnastego już pakietu ograniczeń gospodarczych, mimo początkowego sprzeciwu Węgier. Budowanie wspólnego frontu w sprawie polityki sankcyjnej to nie tylko sukces dyplomatyczny, ale i dowód na rosnącą rolę Polski w strukturach Unii.

Bezpieczeństwo idzie w parze z konkurencyjnością

Oprócz obronności, polska prezydencja kładzie nacisk na kwestie gospodarcze – szczególnie te związane z rynkiem pracy, cyfryzacją i rozwojem społecznym. Kwestie te poruszano m.in. podczas kwietniowego posiedzenia ministrów pracy i spraw społecznych w Warszawie, a także podczas Europejskiego Forum Nowych Idei. Zdaniem ekspertów z KPRM, nie da się budować bezpiecznej Europy bez silnej, konkurencyjnej gospodarki. Wyzwania takie jak rewolucja cyfrowa czy starzenie się społeczeństwa wymagają konkretnych działań – przede wszystkim w zakresie przekwalifikowania pracowników i integracji osób wykluczonych cyfrowo.

Migracja – między potrzebą a zagrożeniem

Unia Europejska podejmuje też kolejne kroki w kwestii migracji. Komisja Europejska zaproponowała wdrożenie szybszych procedur azylowych na zewnętrznych granicach UE. Polska przypomina jednak, że migracja – choć niezbędna dla rynku pracy – bywa też narzędziem w rękach reżimów autorytarnych, czego przykładem są wydarzenia na granicy z Białorusią. Kluczowe jest znalezienie równowagi między potrzebą ochrony granic a polityką otwartości na legalną, kontrolowaną migrację.

Polska wyznacza kierunek na kolejne lata

Choć polska prezydencja jest dopiero początkiem nowego pięcioletniego cyklu legislacyjnego w Unii Europejskiej, już teraz widać jej wpływ na kształt europejskiej polityki. Polska współpracuje z Danią i Cyprem, tworząc tzw. trio prezydencji, które ma za zadanie kontynuować i rozwijać kluczowe inicjatywy – w tym przede wszystkim deregulację oraz reformy rynku pracy.