USA: oczyszczono z zarzutów 4 mężczyzn podejrzanych i oskarżonych o gwałt w 1949 roku

W poniedziałek (22.11) media poinformowały, że czterech czarnoskórych mężczyzn, Charles Greenle, Walter Irvin, Samuel Shephers i Ernest Thomas, znanych jako Groveland Four, których niesłusznie podejrzewano, a trzech z nich niesprawiedliwie oskarżono o uprowadzenie i zgwałcenie nastolatki z Florydy, zostało pośmiertnie oczyszczonych z zarzutów przez sędzię Heidi Davis po 72 latach. 

 

W 1949 roku, po tym, jak 17-letnia Norma Padgett zgłosiła służbom, że została uprowadzona i zgwałcona, aresztowano zaprzyjaźnionych wojskowych, Irvina i Shepharda. 21-latkowie zostali zabrani przez pracowników Departamentu Szeryfa radiowozem w ustronne miejsce. Wówczas funkcjonariusze kazali im wysiąść z pojazdu i pobili pałkami oraz pięściami. Gdy leżeli na ziemi, mundurowi zapytali ich, czy udało im się poderwać białą dziewczynę. Następnie przyjaciele zostali przetransportowani na miejsce rzekomego gwałtu. Jeden z funkcjonariuszy spojrzał na buty Sheparharda i mimo że zdawał sobie sprawę z tego, że odciski butów znalezione na miejscu zbrodni nie pasują do tych pozostawianych przez mężczyznę, wciąż utrzymywał, iż był on na miejscu zdarzenia zeszłej nocy. Natomiast buty Irvina pozostawiały ślad podobny do tych zidentyfikowanych na miejscu zbrodni, jednak mężczyzna stwierdził, że w czasie popełnienia domniemanej zbrodni nosił inne obuwie. Następnie mężczyzn przewieziono do więzienia w Taveras, gdzie byli przesłuchiwani w piwnicy. Przykuwano ich kajdankami do gorących rur i bito. 

 

Aresztowany został również 16-letni Greenle, gdy czekał w pobliżu zajezdni kolejowej na spotkanie z Thomasem. Nastolatek został przetransportowany na posterunek policji. Tam był przesłuchiwany i bity do czasu, aż przyznał się do zgwałcenia 17-latki. Ponadto zeznał, że przy gwałcie był obecny Thomas.

 

Thomas wówczas uciekł z miasta. Po pewnym czasie został znaleziony 320 kilometrów od hrabstwa Lake przez grupę uzbrojonych mężczyzn, którzy go pobili i strzelili z broni w jego kierunku 400 razy. Napastnicy twierdzili, że Thomas w chwili, gdy zobaczył grupę, wyciągnął broń, więc w świetle prawa mężczyźni działali w samoobronie. Finalnie po procesie napastnicy zostali uniewinnieni. 

 

Trzech pozostałych mężczyzn postawiono w stan oskarżenia. Następnie Shepard i Greenle - podczas osobnych przesłuchań - przekazali funkcjonariuszom Federalnego Biura Śledczego (FBI), że byli bici, dopóki nie przyznali się do winy. Natomiast Irvin odmówił składania zeznań. Wskutek dochodzenia funkcjonariuszy FBI wykazano, że James Yates i Leroy Campbell, pracujący w Departamencie Szeryfa w hrabstwie Lake, byli odpowiedzialni za pobicie oskarżonych. Mimo apelu przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości o wniesienie aktu oskarżenia przeciwko Yatesowi i Campbellowi, prokurator Herbert Phillips tego nie uczynił.

 

W związku ze sprawą przedstawiciele Krajowego Stowarzyszenia na rzecz Popierania Ludności Kolorowej, aby pomóc oskarżonym, zatrudnili prawnika z Orlando, Franklina Williamsa. Williams między innymi udokumentował obrażenia mężczyzn, które odnieśli podczas przesłuchań. Shepard doznał: złamania zębów, urazów głowy, przebicia warg zębami, a także został kilkukrotnie uderzony biczem w plecy, klatkę piersiową oraz nadgarstki. Irvin odniósł podobne obrażenia, a ponadto miał złamaną szczękę. Z kolei Greenle miał podbite oko, uszkodzone kości policzkowe, obrzęk jąder, obrażenia wokół szyi i pachwin oraz liczne rany na stopach. Mimo dokumentacji zebranej i złożonej przez Williamsa, a także skłonienia prokuratora do wniesienia aktu oskarżenia przeciw Yatesowi i Campbellowi, ława przysięgłych uznała mężczyzn za niewinnych. 

 

Należy także zaznaczyć, że obecnie istnieją wątpliwości co do tego, czy Padgett została przez kogokolwiek zgwałcona, gdyż prokuratorzy nie przesłuchali dr Geoffreya Binnevelda, lekarza odpowiedzialnego za zbadanie nastolatki. Sędzia Truman Futch nie pozwolił obrońcom oskarżonych podczas rozprawy wezwać go na świadka. Według dokumentacji Binneveld podczas badania nie znalazł żadnych obrażeń pochwy u 17-latki związanych z gwałtem, a ponadto analiza laboratoryjna wymazu nie wykazała obecności plemników. Na ciele Padgett nie było również siniaków, ran ani innych śladów mogących świadczyć o tym, że nastolatka miała do czynienia z przemocą. 

 

Podczas rozprawy Shepherd i Irvin zeznali, że w nocy, gdy doszło do domniemanego gwałtu, byli razem w mieście Eatonville. Greenle natomiast zeznał, że nie był w pobliżu pozostałych oskarżonych i nigdy wcześniej ich nie widział. 

 

16 lipca 1949 roku mężczyźni zostali przez ławę przysięgłych, w skład której wchodziły jedynie osoby rasy białej, uznani za winnych. Shepherd i Irvin zostali skazani na karę śmierci, a Greenle, z uwagi na wiek, na dożywotnie pozbawienie wolności.

 

Shepherd i Irvin odwołali się od wyroku. Mężczyźni na kolejny proces byli transportowani przez szeryfa McCalla z więzienia stanowego Raiford. Podczas podróży szeryf zjechał na polną drogę w pobliżu Umatilla na Florydzie i powiedział mężczyznom, że złapał gumę. Zgodnie z zeznaniami McCalla, wówczas mężczyźni wysiedli z samochodu i go zaatakowali, co poskutkowało tym, że szeryf oddał strzały do domniemanych napastników. Shepherd zginął na miejscu, a Irvina przetransportowano do szpitala. 

 

Następnie Irvin przekazał w szpitalu funkcjonariuszom FBI i reporterce Mabel Norris Reese, że nie sprowokowali szeryfa do użycia broni. Według zeznań mężczyzny McCall bez przyczyny strzelał do nich, a następnie na miejscu pojawił się Yates, który postrzelił Irvina w szyję. Funkcjonariusze FBI po zeznaniach mężczyzny wszczęli śledztwo w tej sprawie. Na miejscu zdarzenia znaleziono zakopaną w ziemi kulę, w pobliżu plamy krwi Irvina. Ponadto odkryto, że w oponę wbito gwóźdź. 

 

Mimo dowodów zgromadzonych przez funkcjonariuszy i zeznań Irvina, ława przysięgłych uznała szeryfa za niewinnego. Harry T. Moore, dyrektor Krajowego Stowarzyszenia na rzecz Popierania Ludności Kolorowej, zażądał w 1951 roku, aby McCall został oskarżony o morderstwo i zawieszony w urzędzie. 6 tygodni po apelu, Morre i jego żona zginęli wskutek eksplozji bomby znajdującej się w ich sypialni w domu w Mims. Należy wspomnieć, że w związku ze sprawą dopiero w 2005 roku,  na skutek śledztwa wszczętego przez przedstawicieli Departamentu Egzekwowania Praw, wymieniono 4 podejrzanych, którzy byli członkami Ku Klux Klanu. 

 

Po tym, jak Irvin opuścił szpital, miał miejsce kolejny proces, w którego trakcie również skazano go na karę ostateczną. Jednak w 1955 roku gubernator LeRoy Collins stwierdził, że w trakcie żadnego procesu nie udowodniono jego winy, wskutek czego karę śmierci zmieniono na dożywotnie pozbawienie wolności. 

 

Greenle w 1962 roku został zwolniony warunkowo z więzienia. Przeniósł się wraz z żoną i córką do Nashville w stanie Tennessee. Zmarł 18 kwietnia 2012 roku.

 

Natomiast w 1968 roku Irvin został zwolniony warunkowo. Rok później znaleziono jego ciało, w samochodzie w hrabstwie Lake. Uznano, że mężczyzna zmarł z przyczyn naturalnych. 

 

W 2019 roku mężczyzn ułaskawiono, lecz dopiero teraz oczyszczono ich z zarzutów. Podczas rozprawy obecni byli ich krewni, którzy stwierdzili, że dzięki temu może dojść do ponownych rozważań nad podobnymi sprawami. Rozprawa miała miejsce w tym samym sądzie, w którym skazano mężczyzn. 

 

 

 

Historia Groveland Four i ich obrońcy została przedstawiona między innymi w książce Devil in the Grove, autorstwa Gilberta Kinga, który w 2013 roku za publikację zdobył nagrodę Pulitzera. 

 

Należy także wspomnieć, że w tym roku ułaskawiono inną grupę czarnoskórych mężczyzn. 31 sierpnia gubernator stanu Wirginia pośmiertnie ułaskawił 8 osób straconych w 1951 roku w związku z gwałtem na kobiecie.

Źródła: BBC, The Guardian, Washington Post