Ni hao Pekin (9) - Narciarstwo dowolne

W narciarstwie dowolnym na igrzyskach olimpijskich w Pekinie czeka nas aż 13 zmagań medalowych, czyli rekordowa liczba w historii. Do programu olimpijskiego zostały dodane drużynowe skoki akrobatyczne oraz big air.

Garść historii

Narciarstwo dowolne to jedna z najbardziej efektownych i najmłodszych dyscyplin na igrzyskach olimpijskich. W 1988 roku pojawiła się w Calgary jako dyscyplina pokazowa, w której rozegrano jazdę na muldach, skoki akrobatyczne i balet. Cztery lata później rozdano medale w jeździe na muldach. Złoto zdobyli Francuz Edgar Grospiron i Amerykanka Donna Weinbrecht. Dwa lata później w Lillehammer dołączyły skoki akrobatyczne. W 2010 roku na igrzyskach w Vancouver po raz pierwszy odbyły się zmagania w skicrossie, które wygrali Kanadyjka Ashleigh McIvor i Szwajcar Michael Schmid. Program olimpijski w narciarstwie dowolnym mocno poszerzył się w 2014 roku, kiedy dołączono konkurencje freestyle'owe, czyli slopestyle i halfpipe. Na igrzyskach w Pekinie będziemy oglądać także rywalizację w big air oraz drużynowe skoki akrobatyczne. Tym samym rozdanych zostanie aż 13 kompletów medali. W historii krążki olimpijskie w narciarstwie dowolnym zdobyły 22 nacje. Po 25 medali zdobyli Kanadyjczycy i Amerykanie. Reprezentanci Kanady wywalczyli aż 12 tytułów i są najlepsi w historycznej klasyfikacji medalowej.

Zasady

Skicross

 

To jedyna konkurencja, w której narciarze walczą o zwycięstwo w bezpośrednich wyścigach. Jadą w czwórkach lub w szóstkach na jednej, specjalnie przygotowanej trasie. Składa się ona ze specjalnych bramek, a także wszelkich utrudnień i urozmaiceń: dłuższych i krótszych skoczni, zakrętów, garbów itd. Najpierw zawodnicy indywidualnie startują w eliminacjach, a uzyskane przez nich czasy w trakcie przejazdu pozwalają na odpowiednie rozstawienie w czwórkach lub szóstkach. Każdy z biegów to wyścig ze wspólnego startu, a awansować do dalszej rywalizacji może połowa startujących. Zwycięzcą jest oczywiście ten, który w ostatnim biegu pokona linię mety jako pierwszy.

 

Jazda po muldach

 

Jest to bardzo ciekawa konkurencja, łączy w sobie elementy zjazdowe po garbach śniegu, pomiędzy którymi znajdują specjalne wgłębienia oraz elementy akrobacyjne – na trasie umieszczone są dwie skocznie, z których zawodnicy wybijają się i w powietrzu wykonują ewolucje. Na każdy skok składają się dwie lub trzy figury. Narciarzy klasyfikuje się na podstawie uzyskanego czasu i not sędziowskich za wykonane ewolucje. Aż 60% wyniku stanowi jazda po nierównościach.

 

Skoki akrobatyczne

 

Spektakularna i bardzo widowiskowa odsłona narciarstwa dowolnego. Zadaniem startującego jest rozpędzenie się na stromym stoku, a następnie wybicie się na skoczni. Będąc w powietrzu wykonuje różnego rodzaju ewoluuje i obroty, a oceniany jest przez siedmiu sędziów. Na ostateczną notę sumują się punkty przyznane za poszczególne figury, ich poprawność i trudność, a także samo lądowanie. Podczas zawodów najpierw mają miejsce eliminacje, a następnie finał, w którym każdy z zawodników wykonuje dwa skoki.

 

Halfpipe

 

Ta konkurencja ma nieco wspólnego ze skateboardingiem, gdyż „rampa”, po której poruszają się zawodnicy obu dyscyplin ma podobny kształt (litera „U”), różni się materiałem, po którym poruszają się sportowcy. W narciarstwie dowolnym jest to oczywiście śnieg. Na czym to polega? Wiele tłumaczyć nie trzeba, korzystając z tej „rampy” zawodnicy wykonują różnego rodzaju ewolucje, obroty, tricki, które oceniane są przez sędziów, a następnie sumowane w jedną notę. Liczy się wysokość, trudność, technika itd.

 

Slopestyle

 

Nie tak efektowna jak poprzedniczki, mimo tego zdecydowanie może cieszyć oko. Zawodnicy zjeżdżają w dół stoku, a po drodze mają do pokonania wyskocznie, poręcze itd. Za każdą sekcję otrzymują konkretną liczbę punktów, zależną od trudności tricku i jego jakości. Punkty są sumowane, startujący mają dwa podejścia i do ostatecznego rozstrzygnięcia liczy się ten lepszy.

 

Big air

 

Niczym nie różni się od tego w snowboardzie poza tym, że zawodnicy na nogach mają narty zamiast deski. Big air polega na wybiciu się ze specjalnej rampy i wykonaniu tricków. Sędziowie oceniają wysokość, odległość skoku i oczywiście czyste lądowanie.

Faworyci

W skicrossie do tej pory na igrzyskach triumfowały Kanadyjki. Reprezentantki tego kraju, w tym Marielle Thompson nie wystartowały w Idre, aby przygotować się do zmagań w Pekinie. Faworytka jest jednak tylko jedna. Jest nią Sandra Naeslund, która triumfowała aż w 9 z 10 zawodów w tym sezonie. Kandydatką do medalu jest także Fanny Smith. Wśród mężczyzn sytuacja jest bardziej wyrównana, chociaż w ostatni weekend w Idre dwukrotnie wygrał Ryan Regez. O medale powalczą także m.in. Bastien Midol, Alex Fiva, Terence Tchiknaworian czy Florian Wilmsmann.

Kolejnym z "murowanych" faworytów do złota jest Maksim Burow w skokach akrobatycznych. Rosjanin wygrał wszystkie zawody, w których startował, ale gospodarze - Jia Zongyang, Qi Guangpu i Sun Jiaxu będą groźni. Chinki - Xu Mengtao i Kong Fanyu - powalczą o tytuł w zmaganiach kobiet. Gospodarze mają największe szanse na triumf w nowej konkurencji, skokach drużyn mieszanych. Wygrali bowiem dwa puchary świata w tym sezonie. Dlatego też nowa rywalizacja jest okazją dla Chin na wzbogacenie swojego konta w klasyfikacji medalowej.

Jedną z gwiazd igrzysk może być Eileen Gu. 18-letnia reprezentantka Chin urodzona w Stanach Zjednoczonych triumfowała w tym sezonie w czterech zawodach w halfpipie. Stała także na podium w slopestyle'u oraz nowej konkurencji olimpijskiej - narciarskim big air. We wszystkich freestylowych konkurencjach specjalizuje się także Estonka Kelly Sildaru. 19-latka wygrała w tym sezonie dwa slopestyle. Faworytkami są również Tess Ledeux (slopestyle i big air) oraz Rachael Karker (halfpipe). Ostatni halfpipe mężczyzn przed igrzyskami w PŚ oraz XGames wygrał Nico Porteus. Nowozelandczyk w Pjongczangu wywalczył brąz, przegrywając z Amerykanami - Davidem Wisem i Alexem Fereirą. W slopestyle'u w Aspen na XGames oraz na Pucharze Świata w Font Romeu najlepszy był Andri Ragettli. Faworytem do pierwszego złota w big air jest Matej Swancer. Reprezentant Austrii, który jeszcze niedawno jeździł dla Słowenii, triumfował w dwóch zawodach Pucharu Świata, ale w igrzyskach sportów ekstremalnych był dopiero piąty. Wygrał Amerykanin Alex Hall.

Konkurencją narciarstwa dowolnego z największą historią są jazdy po muldach. Dopiero w Pjongczangu po pierwsze złoto sięgnął Mikael Kingsbury, który jest rekordzistą w liczbie zwycięstw. W tym sezonie Kanadyjczyk podzielił się zwycięstwami z Ikumą Horishimą. I to między tą dwójką powinna się stoczyć walka o złoto. Większe jest grono faworytek wśród kobiet. Należą do niego: Jakara Anthony, Anri Kawamura, Tess Johnson i obrończyni tytułu Perrine Laffont.

Polacy

Niestety, w narciarstwie dowolnym nie zobaczymy reprezentantów Polski. W ostatnich latach na trasach skicrossu oglądaliśmy Karolinę Riemen-Żerebecka, która zakończyła karierę. W tym sezonie w tej konkurencji sił w Pucharze Świata próbował Paweł Babicki. Były narciarz alpejski wystartował w Arosie, Innichen i Idre Fjall, ale odpadł w kwalifikacjach, zajmując dalekie miejsca. Był bardzo daleko od wywalczenia olimpijskiej kwalifikacji. W Polsce niestety nie ma już kadr przy Polskim Związku Narciarskim we wszystkich konkurencjach narciarstwa dowolnego.

Typy redakcji:

Skicross kobiet: Sandra Naeslund (Szwecja)
Skicross mężczyzn: Ryan Regez (Szwajcaria)
Jazda po muldach mężczyzn: Mikael Kingsbury (Kanada)
Jazda po muldach kobiet: Jakara Anthony (Australia)
Skoki akrobatyczne kobiet: Mengtao Xu (Chiny)
Skoki akrobatyczne mężczyzn: Maksim Burow (ROC)
Drużynowe skoki akrobatyczne: Chiny
Halfpipe kobiet: Eillen Gu (Chiny)
Halfpipe mężczyzn: Nico Porteous (Nowa Zelandia)
Slopestyle mężczyzn: Andri Ragettli (Szwajcaria)
Slopestyle kobiet: Tess Ledeux (Francja)
Big air kobiet: Tess Ledeux (Francja)
Big air mężczyzn: Matej Swancer (Austria)

Przygotowali: Liwia Waszkowiak, Kamil Karczmarek