Kryzys w polskim górnictwie węgla kamiennego

Polskie górnictwo węgla kamiennego znalazło się w trudnej sytuacji finansowej. Dane Agencji Rozwoju Przemysłu (ARP) za trzy pierwsze kwartały 2024 roku wskazują na poważne straty w sektorze, co rodzi pytania o przyszłość tej gałęzi przemysłu w Polsce. Raport przedstawia pełen obraz kondycji branży, uwzględniając przychody, koszty, wydobycie oraz efektywność pracy.

Straty finansowe przekraczają 9 miliardów złotych

W okresie od stycznia do września 2024 roku polskie górnictwo zanotowało stratę netto w wysokości 9,2 mld zł, a wynik na działalności operacyjnej był jeszcze gorszy, wynosząc 10,4 mld zł na minusie. Te liczby są wynikiem wysokich kosztów, które przekroczyły przychody sektora. Koszty operacyjne wyniosły 32,1 mld zł, przy całkowitych przychodach rzędu 31 mld zł. Znaczna część przychodów, bo 19 mld zł, pochodziła ze sprzedaży węgla, ale to nie wystarczyło, aby zrównoważyć wydatki.

Produkcja i zapasy węgla

Polskie kopalnie w trzech pierwszych kwartałach wyprodukowały łącznie 32,1 mln ton węgla, z czego większość, bo 23,8 mln ton, to węgiel energetyczny. Resztę stanowił węgiel koksowy, którego wydobycie wyniosło 8,2 mln ton. Mimo dużej produkcji, zapasy węgla na koniec września osiągnęły 5,53 mln ton, co może świadczyć o problemach ze zbytem surowca na rynku.

Wydajność pracy i zatrudnienie

W sektorze górniczym zatrudnionych było 71,3 tys. osób. Średnia wydajność na jednego pracownika wyniosła 450 ton węgla za trzy kwartały, czyli około 150 ton na kwartał. To stosunkowo niski wskaźnik, który może być kolejnym powodem trudności finansowych branży.

Przyczyny kryzysu

Głównym problemem polskiego górnictwa są wysokie koszty operacyjne w połączeniu z niską rentownością sprzedaży węgla. Strata ze sprzedaży samego węgla wyniosła ponad 4,4 mld zł, co wskazuje na niedopasowanie przychodów do rosnących kosztów produkcji. Dodatkowo, spadające zapotrzebowanie na węgiel energetyczny oraz presja na transformację energetyczną w Europie pogłębiają problemy finansowe kopalń.

Co dalej z polskim górnictwem?

Sektor górniczy w Polsce stoi przed koniecznością wprowadzenia głębokich reform. Przejście na bardziej zrównoważone źródła energii, poprawa efektywności operacyjnej i zwiększenie wydajności pracy mogą być kluczowe dla poprawy sytuacji. Jednak przy rosnących kosztach wydobycia i presji na redukcję emisji CO₂, pytanie o przyszłość węgla kamiennego w Polsce staje się coraz bardziej aktualne.

Polskie górnictwo węgla kamiennego zmaga się z największymi wyzwaniami od lat. Poważne straty finansowe, niska rentowność i konieczność adaptacji do zmieniających się realiów rynkowych wymagają zdecydowanych działań. Czy sektor znajdzie sposób na przetrwanie w dobie transformacji energetycznej? Czas pokaże, ale jedno jest pewne: przyszłość górnictwa w Polsce wymaga szybkich i skutecznych decyzji.