Niedobór witaminy B12 i kwasu foliowego – najnowsze badania

Pod koniec czerwca naukowcy z The Irish Longitudinal Study on Ageing (TILDA) z Trinity College w Dublinie opublikowali wyniki swoich badań, w których mierzyli poziom witaminy B12 i kwasu foliowego u Irlandczyków powyżej 50. roku życia.

 

Rola witaminy B12 i kwasu foliowego

 

Witamina B12 i kwas foliowy są składnikami niezbędnymi w wytwarzaniu erytrocytów. Gdy ich ilość  jest niewystarczająca, dochodzi do zaburzeń syntezy DNA w komórkach układu czerwonokrwinkowego, a powstające krwinki charakteryzują się większą objętością.

Jedynym źródłem witaminy B12 jest mięso, przetwory mięsne lub nabiał. Do niedoboru witaminy B12 może prowadzić jej niewystarczająca podaż, np. w przypadku diety wegańskiej, lub jej złe wchłanianie przy prawidłowej podaży. W organizmie występują duże zapasy tego składnika, pierwsze objawy mogą pojawić się nawet dwa lata po wystąpieniu niedoboru.

Foliany (w tym kwas foliowy) można znaleźć w wielu produktach spożywczych. Są one jednak wrażliwe na temperaturę, więc duża ich część jest unieczynniana w procesie gotowania i pieczenia potraw. Zapasy kwasu foliowego nie są tak pokaźne, jak zapasy witaminy B12, więc objawy niedoboru pojawiają się znacznie szybciej, już po kilku miesiącach.

 

Objawy i skutki niedoboru witaminy B12 i kwasu foliowego

 

Objawy niedoboru witaminy B12 i kwasu foliowego są różne, a należą do nich między innymi objawy ogólne, takie jak osłabienie i zmęczenie, objawy ze strony przewodu pokarmowego (utrata wagi, zaparcia oraz biegunki), niepłodność, objawy neurologiczne, np. zanik nerwu wzrokowego, zaburzenia węchu, zaburzenia świadomości, stany depresyjne, niedowład kończyn, zaburzenia pamięci.

 

Leczenie obu niedoborów przebiega podobnie i polega na leczeniu choroby podstawowej, podawaniu doustnych preparatów witaminy B12 i/lub kwasu foliowego oraz na zmianie nawyków żywieniowych. Rokowanie jest dobre, jeśli pacjent zostanie poddany odpowiedniemu leczeniu.  

 

Najnowsze irlandzkie badania

 

Irlandzcy naukowcy do swoich badań wykorzystali grupę 5290 osób po 50 roku życia. Ze względu na dużą liczbę badanych, jest to najbardziej obszerne i wiarygodne badanie w zakresie niedoboru witaminy B12 i kwasu foliowego, jakie zostało dotychczas przeprowadzone.

Uczestnikom zbadano poziom witaminy B12 i kwasu foliowego. Z zebranych danych wynika, że 1 na 8 osób miała za niski poziom witaminy B12, a 1 na 7 osób miała zbyt niski poziom kwasu foliowego. Dodatkowo zauważono korelację poziomu kwasu foliowego z wiekiem: 14% osób w wieku 50-60 lat miała zbyt niski jego poziom, natomiast u osób powyżej 80 roku życia było to już 23% badanych. Niedobór kwasu foliowego pojawiał się również częściej w przypadku osób palących, otyłych lub mieszkających samodzielnie. Podobne zależności zauważono w przypadku witaminy B12.

W wielu krajach regulacje prawne zalecają, aby produkty takie, jak produkty zbożowe były wzbogacone o kwas foliowy i witaminę B12 w celu zapewnienia wszystkim mieszkańcom codziennej niezbędnej dawki tych składników.

 

- Wysoki wskaźnik niedoboru witaminy B12, obserwowany w populacji starszych ludzi budzi niepokój, a biorąc pod uwagę, że niedobory mogą być łatwo leczone dzięki suplementacji, powinien wzbudzić zainteresowanie osób odpowiedzialnych za służbę zdrowia w różnych krajach – mówi prof. Anne Kenny, główny badacz TILDA.