Biathlon: historia sportu nierozerwalnie związanego z wojskiem

Biathlon to obecnie jedna z najpopularniejszych dyscyplin sportów zimowych. Polscy kibice do dziś rozpamiętują medale Tomasza Sikory i z zapartym tchem śledzą zmagania wśród kobiet. Nie wszyscy jednak zdają sobie sprawę, że większość zawodników na co dzień walczy o medale z ramienia Wojska Polskiego.

Geneza biathlonu sięga niezwykle odległych czasów. Już przed naszą erą na malowidłach skalnych pojawiał się motyw myśliwych, którzy w celu szybszego przemieszczania, wykorzystywali narty. Za powstanie samej dyscypliny sportowej uznaje się rok 1767, kiedy to w zmaganiach biegu patrolowego uczestniczyły kompanie norweskich strażników granicznych. Dwubój zimowy szczególną popularność zdobył właśnie w Skandynawii, gdzie sposobność warunków pogodowych dla sportów zimowych jest optymalna przez cały rok. Na igrzyskach olimpijskich biathlon, jako konkurencja pokazowa, zadebiutował już w 1924, ale oficjalne zmagania pod egidą MKOI rozegrano dopiero w 1960 roku. Początkowo sport przeznaczony był dla służb mundurowych, ale z czasem coraz mocniej przebijał się do "mainstreamu". W 1978 zmieniono kaliber używanej broni (.22 cal., 5,6 mm) oraz zmniejszono odległość tarczy do pięćdziesięciu metrów. Nowelizacje pozwoliły na rozwój biathlonu wśród ludności cywilnej i większe zainteresowanie wśród sportowców. Rok wcześniej zainicjowano rywalizacje w pucharze świata wśród mężczyzn, a w 1982 roku dołączyły do nich kobiety. Na szanse walki o olimpijskie medale biathlonistki musiały czekać jednak do Albertville '92.

Biathlon w Polsce

Początki sportowego biathlonu w kraju nad Wisłą sięgają przełomu lat 50. i 60. XX wieku. Propagatorami tej dyscypliny w Polsce byli m.in. Stanisław Zięba, Stanisław Styrczula, Stanisław Szczepaniak, Stanisław Gąsienica-Sobczak, którzy na historycznych, pierwszych Mistrzostwach Świata zajęli w sztafecie czwarte miejsce. Po pierwszy medal na dużej imprezie nasi rodacy musieli czekać do 1965 roku i sztafety 3x7,5 km. Przez następne lata Polacy meldowali się na podium mistrzostw świata, jednakże największy sukces to rok 1995. Złoty medal wywalczył wtedy Tomasz Sikora, stając się legendą polskich sportów zimowych. Status ten zagwarantowało mu również cudowne srebro z IO w Turynie oraz drugie miejsce w klasyfikacji Pucharu Świata sezonu 2008/09. Obecnie zdecydowanie lepiej radzą sobie nasze biathlonistki. Medale mistrzostw świata zdobywały Monika Hojnisz, Krystyna Guzik (z domu Pałka) oraz Weronika Nowakowska.

Zmagania wojskowe

Reprezentacja Wojska Polskiego w sportach narciarskich zadebiutowała w 1994 roku w zmaganiach wojskowych. Pierwszy występ przyniósł sukces w postaci złota Małgorzaty Ruchały w biegu na 10 km. Identyczny kruszec na I Wojskowych Igrzyskach Sportów Zimowych zdobyła kapral Krystyna Pałka. Łącznie z 20 startów w imprezach o charakterze militarnych, nasi reprezentanci zdobyli 15 medali. Czynnymi biathlonistami w służbach mundurowych są:

• st. szer. MAGDALENA GWIZDOŃ
• st. szer. ANNA MĄKA
• st. szer. ŁUKASZ SZCZUREK
• st. szer. ANDRZEJ NĘDZA-KUBINIEC
• st. szer. KAROLINA PITOŃ
• szer. TOMASZ JAKIEŁA
• szer. KINGA ZBYLUT
• szer. MONIKA HOJNISZ – STARĘGA

Najbardziej niecodzienną wariacją łączącą dwubój zimowy i militaria jest rosyjski Танковый биатлон, czyli biathlon czołgowy. Do zmagań przystępują ekipy poruszające się czołgami, a zamiast karabinów, używają dział przeciwpancernych. W Internecie można odnaleźć nagrania z finałów 2013 i 2014 roku, w których wzięło udział kolejno cztery i dwanaście załóg.